Op zoek naar de ziel van onze achttien Eredivisie-stadions vragen de Eredivisie CV en SANTOS 18 voetbalfans, van een beetje bekend tot heel bekend, wat hun club voor hen betekent. Vandaag Henk Mulder, de onbetwiste FC Groningen-specialist van de voetbal- en schrijversfamilie Mulder. Over de Ultras Cruoninga, een schoolgenoot van George Best en een ontplofte Euroborg.
Naar-het-stadion-tip
“Wie even echt de unieke sfeer van FC Groningen wil opsnuiven, kiest het best een ‘grote’ wedstrijd. Tegen één van de grote drie bijvoorbeeld. Hij of zij zoekt daarvoor Café Olivier, voorheen Die Twee, aan de Mauritsdwarsstraat op. Daar verzamelen zich dan de Ultras Cruoninga. Zij zorgen voor de sfeeracties in het stadion.”
“Ooit stalen de supporters van Heerenveen het enorme spandoek van de ‘Ultras’ die toen nog de naam Groningen Fanatics droegen, overigens niet te verwarren met de Z-Side. Die diefstal leidde tot de opheffing van de groep en daarna in een comeback in een (deels) andere samenstelling en naamsverandering.”
“Neem een inspirerend biertje in de kroeg waar achterblijvers de wedstrijd op een groot scherm kunnen volgen, maar doe dat laatste niet. Trek met de Ultras Cruoninga door de periferie van de stad naar De Euroborg. Een unieke ervaring. Betreed met hen het stadion en neem plaats achter het doel aan de stadskant. Een onvergetelijke middag is jouw deel.”
Ultiem stadiongeluk
“Eenmaal in de Euroborg, tegenwoordig het onuitspreekbare Hitachi Capital Mobility Stadion geheten, komt de unieke structuur over je heen. Dat heeft FC Groningen destijds bij het verlaten van het ooit zo bewierookte maar aftands geworden Stadion Oosterpark goed gedaan. Geen nieuw stadion met prefabsegmenten: een losse hoofdtribune, een evenzo op zichzelf staande overzijde en een stuk achter een van de doelen. Met dus open gaten in de hoeken, waarbij je bij wijze van spreken de koeien in de wei ziet grazen.”
“Architect Wiel Arets ontwierp een échte voetbaltempel. Dicht op het veld, gesloten in de hoeken en daardoor de sfeer scheppend van een huiskamer. Het geluid van het publiek blijft hangen, wordt zelfs versterkt en vooral daardoor wordt het ultieme stadiongeluk gecreëerd. En over namen gesproken; het stadion wordt liefdevol de ‘Groene Kathedraal’ genoemd. Ik vond de andere bijnaam de ‘Groene Hel’ er een stuk beter bij passen. Maar dat is een kwestie van smaak.”
Lievelingsshirt
“Er waren nog geen specifieke thuis- en uitshirts toen FC Groningen het mooiste tenue ooit droeg. Daarvoor moeten we terug naar de tijd dat de club voor het eerst boven zichzelf uitsteeg en Europacup-voetbal speelde: het seizoen 1983-1984. In een wit shirt, een groene broek en witte kousen. De zwarte rugnummers spatten er van af, de spelers leken er slanker en sterker in. Dat setje straalde onoverwinnelijkheid uit.”
“Het shirt was een voetbalshirt en niet verpest door een modedesigner die er zo nodig zijn plas over moet doen. Geen overbodige tierlantijnen als kraagjes, knoopjes en andere fratsen. Een sporthemd pur sang. Gecompleteerd met de effen groene broek zonder merkstrepen en hagelwitte kousen was het krachtig in zijn eenvoud. Keer ernaar terug!”
Onvergetelijk (I)
“Ooit een stadion letterlijk op zijn grondvesten voelen trillen? Het gebeurde in de intimiteit van de Euroborg op zondag 29 mei 2011. FC Groningen speelde de return van de play-offs om een Europees ticket tegen ADO Den Haag. De uitwedstrijd de donderdag daarvoor was met 5-1 verloren en dus was de FC kansloos. De ruststand van 1-1 gaf al helemaal weinig hoop meer. Maar na rust werden alle registers open getrokken, met de jonge talenten Virgil van Dijk en Leandro Bacuna voorop.”
“Binnen het kwartier in de tweede helft stond het door treffers van dit tweetal 4-1! De Euroborg kolkte, de spelers zweefden op het geluid en het enthousiasme en de verwachting die van de tribunes rolden. De climax kwam twee minuten voor tijd met de 5-1 uit een strafschop van Tim Matavz. Alsof er een bom ontplofte. FC Groningen sneuvelde aan het eind in de strafschoppenserie, maar de destijds opgeroepen sensationele emoties van de supporters blijft voor die erbij was altijd in de herinnering.”
Vergeten voetballer
“Er zijn natuurlijk veel voetballers die in de vergetelheid zijn geraakt. Dat geldt voor alle clubs. Wat FC Groningen betreft wil ik er eentje uit halen: Sammy Morgan. Een bonkige, gebrilde Noord-Ier die in Nederland verzeild was geraakt omdat hij vanuit de Britse Eilanden zijn vleugels wilde uitslaan en Noorwegen niet zag zitten. Sammy belandde bij Sparta, dat hij na één seizoen verliet voor FC Groningen. Morgan voetbalde in het seizoen 1979-1980 in het Oosterpark. Hij was een voortrekker, een bikkel in de Eerste Divisie aan de zijde van topscorer Peter Houtman. Bovendien kon hij beter voetballen dan menig kenner dacht.”
“FC Groningen werd met afstand kampioen dat jaar en promoveerde terug naar de Eredivisie. Daar had Morgan zeker zijn aandeel in. Hij was een speler zoals de noorderlingen hem graag zien. Hard werken en niet vies van een tackletje meer of minder. De Noord-Ier, ooit in Belfast schoolgenoot van de legende George Best, werd enkele jaren geleden getroffen door een agressieve vorm van maagkanker. Hij genas van de levensbedreigende ziekte en zet zich in Engeland, waar hij als 71-jarige woont, in voor de kankerbestrijding. Een topper.”
Onvergetelijk (II)
“Voor het meest gedenkwaardige seizoen hoeven we niet zo ver terug. Dat is zonder twijfel 2014-2015. Daarin werd namelijk de KNVB-beker gewonnen, de allereerste prijs in de geschiedenis van de club, die in 1971 uit GVAV was ontstaan. FC Groningen beleefde een middelmatig competitieverloop. Alles werd goedgemaakt door de zege in het bekertoernooi.”
“De lotingen waren de Groningers deze keer gunstig gezind, alle tegenstanders waren ‘te doen’ en dat bleek ook. Trainer Erwin van de Looi loodste zijn ploeg langs achtereenvolgens Barendrecht, Flevo Boys, Volendam, Vitesse en Excelsior om in de finale uiteindelijk te worden geconfronteerd met bekerhouder PEC, dat een jaar eerder in de eindstrijd Ajax had weggevaagd. Dat lukte de Zwollenaren met een verbeten FC Groningen niet. Door twee doelpunten van de Slowaak Albert Rusnák werd het 2-0 en ging de ‘dennenappel’ mee naar Stad en Ommeland en liet de groen-witte selectie zich daags erna door een uitgelaten menigte uitgebreid huldigen op de Drafbaan in het Stadspark.”
Zelf de ‘Groene Kathedraal’ (of de ‘Groene Hel’) meemaken? Bestel dan hier je kaartje voor FC Groningen - NAC van komende zondag.
Alle columns en fotoreportages uit de serie
Samen met SANTOS zijn we op zoek naar de ziel van onze achttien Eredivisie-stadions. Fotograaf Marco Magielse gaat op bezoek bij alle 18 Eredivisieclubs om de beleving in en rondom de stadions in beeld te brengen. Daarnaast vragen we een aantal bekende voetbalfans (van een beetje bekend tot heel bekend) wat hun club nu écht voor hen betekent. Bekijk hieronder alle bijdrages tot nu toe.
-
De ziel van Willem II: Britse beatband en de essentie van voetbal
-
De ziel van Excelsior: Willem in Japan en de langste voetbalsnor
-
De ziel van Heracles Almelo: bekerstunt en international van LAP
-
De ziel van Fortuna Sittard: Nao Veure en groeten uit Harkema
-
De ziel van VVV-Venlo: skiën op de trap en volgepakte tribunes
-
De ziel van SC Heerenveen: van schaatscafé tot volksverhuizing
-
De ziel van PEC Zwolle: cafés met tapijtjes en bezorgde telefoontjes